Page 193 - The-5th-MCAIT2021-eProceeding

yang diperoleh dengan KBB menunjukkan bahawa KBTPDT boleh meramalkan nilai pemboleh ubah ini dengan
lebih jitu.
Model interaksi Lotka-Volterra adalah satu sistem persamaan pembezaan yang menggambarkan interaksi
persaingan dinamik antara dua spesies. Model Lotka-Volterra dari dua spesies, dan , mengikut (Othman et
al., 2020) adalah seperti berikut:

2
= ( ) − ( ) − ( ) ( ) (1)
1 1 1

2
= ( ) − ( ) − ( ) ( ) (2)
2 2 2
yang dan ialah saiz populasi spesies dan y, ialah kadar pertumbuhan spesies apabila ia hidup sendirian,

ialah had keupayaan niche untuk spesies dan ialah hubungan interaksi antara dua spesies dengan = 1,2.

Untuk membangun KBTPDT bagi persamaan (1), digantikan dengan +1 − mengikut (Mickens, 2002;
∅
Othman & Hasan, 2017). Dalam kajian ini fungsi pembahagi, ∅ adalah mengikut(Zibaei & Namjoo, 2014). Bagi
2
sebelah kanan persamaan (1), nilai , dan diganti dengan nilai anggaran masing-masing seperti:
= 2 − = 2 − +1

2
= =
+1
+1
= +1

Maka persamaan (1) menjadi
+1 −
)

+1
∅ = (2 − +1 ) − ( ) − ( +1
+1 = ∅2 + (3)
(1+ ∅+ ∅ + ∅ )
Oleh kerana kaedah Trimean memerlukan dua nod sebelum untuk mengira nod seterusnya, maka persamaan
(3) digunakan pada dua nod pertama. Persamaan trimean −1 +2 + +1 diganti dalam nilai , tanpa mengubah
4
2
nilai dan , persamaan (1) menjadi
+1 − = ( −1 + 2 + +1 ) − ( ) − ( )

∅ 4 +1 +1

+1 = ∅0.25 −1 + ∅0.5 + (4)
(1− ∅0.25+ ∅ + ∅ )

Untuk membangun KBTPDT bagi persamaan (2), akan digantikan dengan +1 − mengikut (Mickens,
∅
2
2002; Othman & Hasan, 2017). Manakala bagi sebelah kanan persamaan (2), nilai , dan digantikan
dengan nilai anggaran masing-masing seperti
= − + 2 = − + 2 +1

E- Proceedings of The 5th International Multi-Conference on Artificial Intelligence Technology (MCAIT 2021) [180]
Artificial Intelligence in the 4th Industrial Revolution